Z góry przepraszam za małą liczbę zdjęć ale nie miał kto pstrykać fotek a mi się nie chciało co chwila latać do aparatu.
1. Przyczyny
2. Projekt wstępny
3. Stelaż
4. Szklana rura
5. HQI
6. Wentylacja
7. T5
8. Obudowa
9. Efekt końcowy
10. Koszt
1.Przyczyny
W związku ze zmianą aranżacji zaistniała potrzeba wymiany oświetlenia, 3x24W które wystarczało w przypadku Tanganiki, nijak by się nie sprawdziło w przypadku roślinniaka który planowałem wraz z tatą. Ze względu na:
Lokalizację zbiornika, akwarium stoi w krojowni gdzie się bardzo kurzy
Ograniczoną przestrzeń nad akwarium, do półki wiszącej nad akwa jest 20cm
Doszliśmy do wniosku, że potrzebna będzie pokrywa, ponadto w piwnicy miałem stateczniki i żarniki do 2x150W które świetnie się nadawały do oświetlania zbiornika. W związku z pomysłem zastosowania HQI pojawiły się problemy m.in.:
Jak zrobić żeby zmieścić żarniki w pokrywie tak żeby nie "zagotowały" wody?
Z jednej strony należałoby zamontować je jak najwyżej min 20cm nad taflą, z drugiej strony byłem ograniczony miejscem dlatego musiały być jak najniżej. Sprawdziłem i powietrze w odległości ok 3cm od żarnika nagrzewa się do ok 100*C w sytuacji gdy mogło ono swobodnie opływać żarnik, więc w pokrywie zapewne by się nagrzewało jeszcze bardziej. Sprawą oczywista stało sie chłodzenie żarnika i powietrza wokół niego, tu jedynym sensownym rozwiązaniem jest wentylacja. Nie chciałem jednak wentylować całej pokrywy żeby ograniczyć do minimum odparowywanie wody oraz rozprzestrzenianie się gorącego powietrza pod pokrywą.
Wpadłem na pomysł aby żarnik umieścić w szklanej rurze której wyloty będą poza pokrywą i będzie można je wentylować. Zastosowanie szklanej rury rozwiązało też inne problemy, ograniczyło promieniowanie UV, oraz nie ogranicza w żaden sposób rozprzestrzeniania światła które jest ograniczane przez halopaki. Pomysł wydawał się genialny, ale do tego wrócę w kolejnych rozdziałach.
2. Projekt wstępny
Po przespaniu się z pomysłami, a raczej bezsennych wieczorach bo w głowie się gotowało od pomysłów i problemów, przyszedł czas na jakieś konkrety i plan działania. Przygotowałem projekt wstępny aluminiowej konstrukcji

Planowałem obudować to spienionym PCV i wmontować w to 2x150W HQI + 3x24W T5
3. Stelaż

Stelaż obudowy to ramka aluminiowa, wykonana z kątowników aluminiowych 30x30x3 dolne pręty boków wykonano z teownika 30x30x3 pręty do mocowania do T5 z 40x20x2 a do HQI z 20x20x2.
Ze względu na niską przestrzeń nad akwa, pokrywy nie można normalnie zakładać od góry zatem jest ona wsuwana na szkło, teowniki po bokach służą jako prowadnice które się nasuwa na boczne szyby akwa. Wstępnie planowałem dać w tym miejscy kątowniki jednym ramieniem skierowanym w dół, ale byłby problem z przymocowaniem ich.
Wszystkie połączenia są skręcane na śruby a raczej śrubki 5x10mm z wpuszczanym łbem. elementy konstrukcyjne połączono na dwie śruby a dodatkowe elementy dokręcono jedną w każdym miejscu styku.
Dodatkowo musiałem uwzględnić rury od filtrów, w tym celu jest zrobione wycięcie w tylnej dolnej poprzeczce która została usztywniona dodatkowymi prętami.
połączenie

mocowanie do T5 i HQI

4. Szklana rura
Pierwszym problemem było zdobycie takiej rury, przeszperałem Internet i znalazłem firmę która robi szklane rury, napisałem do nich i przygotowali mi wycenę, dwie rurki fi80 grubość szklą 4mm dł 40cm ze szkła blokującego UV 850zł z przesyłką. Cena mnie przeraziła więc zacząłem szukać dalej. Trafiłem na producenta szkła laboratoryjnego gdzieś na Czechach czy tam Słowacji, wybór był szeroki ale nie zajmowali się detalem. Po dalszych poszukiwaniach okazało się, że SLINAP Szkło i porcelana laboratoryjna z Limanowskiego współpracuje z tamtą firmą. Po wizycie w sklepie wróciłem do domu szczęśliwy w rurą fi 60mm gr4-5m dł. 150cm za ok 180zł.
Teraz powstała zagadka jak z tej rury odciąć dwa kawałki po 40cm, były dwie opcje albo zawieźć do szklarza niech się tym zajmie albo to zrobić samemu. Wybór padł na wykonanie tego samemu z dwóch powodów, była to ostatnia rura w sklepie, w razie jakby szklarz coś zepsuł trzeba by było zamawiać ( minimum 4) co by trwało a czas gonił. Pooglądałem na Yoytube filmiki o tym jak ciąć szklane rury i jest kilka metod. Wszystkie wraz z tatą przetestowaliśmy na szklanych butelkach i musze przyznać, że na filmikach wychodziło to lepiej :P. Najbezpieczniejszą metodą było zarysowanie rury na obwodzie , polanie tego miejsca gorącą wodą aż się rozgrzeje i potem ciach zimną i pęka. Wykonaliśmy nacięcie na głębokość ok 0.5mm tarczą diamentową polaliśmy gorącą wodą potem zimną i nic, rura okazała się twardsza niż się wydawało. Pogłębiliśmy nacięcie do ok 2.5mm gorąca woda potem zimna i znowu nic. Rura była za gruba. Przyszedł czas na zmianę sposobu podgrzania rury, teraz użyliśmy świeczki i po ok 3 minutach nagrzewania polaliśmy zimną wodą i sukces, mieliśmy już jeden kawałek 40cm. Z drugim też się udało. Miałem już gotowe dwa kawałki.

5. HQI
Jak już miałem rurę przyszedł czas na podłączanie lamp. Tu też nie obyło się bez problemów mianowicie standartowe gniazdo żarnika wyjęte z halopaka się nie mieściło w rurze, po uszczupleniu go już wchodziło jednak żarnik dotykał rury. Trzeba było zatem znaleźć inny sposób na podłączenie żarników. Po rodzinnej naradzie z oczulkiem i wizycie w castoramie wpadłem na pomysł który opiszę dokładniej. Na samym początku trzeba było zbić ceramikę z żarnika.



Następnie z listwy 12-to torowej 12x16mm^2 wyjąłem element który łączy przewody.



Następnie wykonałem nacięcia

Oraz zamontowałem "złączkę" na żarniku, jedna śrubka trzyma żarnik druga trzyma przewód.


Trzeba było jeszcze zapewnić umiejscowienie żarnika w równych odległościach od rury. Do tego celu wykonałem specjalne nóżki które zapewniają stabilna pozycję żarnika i równe odległości od ścianek rury.



Dodatkowo użyłem kolanek z PCV w celu wyprowadzenia wylotów rury do góry, stanową one też mocowanie rury

nieco skrócone

Zostało tylko podłączyć przewody. Podłączyłem żarniki tak w sposób prowizoryczny w celu sprawdzenia temperatury w rurze. Dochodziło do 100*C i przerwałem próbę. Ze względu na wysoką temperaturę pracy żarnika oraz wysokie napięcie, zwykłe przewody by się nie sprawdziły. Zatem kolejny raz usiadłem do internetu. Do pracy w takich warunkach bardzo dobrze nadają się przewody w podwójnej izolacji. Dodatkowa silikonowa izolacja zapewnia odporność na temperatury do 180*C oraz stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed przebiciem. Oczywiście za łatwo by było jakby taki przewód dało się kupić w pierwszym lepszym sklepie z elektryką. Znalazłem hurtownie TME w Łodzi ale minimalna długość jaką można u nich kupić to 100m. Zadzwoniłem do nich i bardzo miła pani utwierdziła mnie w przekonaniu, że nie da się kupić mniej, ale powiedziała też żebym poszedł do Wekton Elektronics i tam zapytał bo może mają a jak nie mają to zamówią w TME z resztą. Na szczęście mieli dostępne od ręki więc zakupiłem 3m przewodu 2.5mm^2. Wróciłem podłączyłem i śmigało aż miło.
6. Wentylacja
W calu obniżenia temperatury w rurze zastosowałem wiatraczki 60mm 12V gr 10mm które również zakupiłem w Wekton Elektronics, dodatkowo do zasilania zakupiłem zasilach AC-DC 3-12V z regulacją skokową pozwolił mi on na regulację prędkości pracy wiatraczków. Po podłączeniu i zamontowaniu wiatraczków przy jednym z wylotów rury wyglądało to tak.

Wykonałem po raz kolejny pomiary temperatury w rurze i powietrze wywiewane z rury miało już tylko 50*C a rura w okolicy żarnika nagrzewała się do ok 80*C. Termometr umieszczony w odległości niecałych 8cm od rury wykazał niecałę 40*C.
7. T5
W celu uzyskania 0,5W/l dodatkowo do HQI postanowiłem podłączyć świetlówki które miałem z Tangi tutaj nie ma żadnej filozofii i obeszło się bez problemów.
uchwyty

okablowanie

8. Obudowa
Wstępnie planowałem pojechać do Akcesu podać wymiary żeby docieli i zamocować to do stelażu ale z racji, że pozostało mi trochę PCV z Tangi ( płyty 198x55 55x55 ) postanowiłem sam dociąć i przymocować i tu właśnie pojawił się kolejny problem, tak żeby nie było za nudno. Stelaż był nie do końca kształtny, oraz nie chciałem przywalić wkrętami po których by zostały ślady. Żeby wyrównać niedociągnięcia stelaża i przyklejać a nie przykręcać płyty które sam podocinałem, użyłem cienkich pasków PCV ok 1,5cm które przykręciłem do stelaża wkrętami samo wiercącymi, gdzie niegdzie po dwa. Następnie do tych małych paseczków przykleiłem boczki, poza środkowym kawałkiem z przodu.
Z racji tego, że nie zastosowałem żadnych odbłyśników przy świetlówkach ani przy HQI, postanowiłem całą pokrywę wewnątrz wykleić folią lustrzaną, imitującą blachę ryflowaną dzięki temu cała obudowa działa jako odbłyśnik.
Górę pokrywy wykonałem z płyt z polipropylenu komorowego, zastosowałem te płyty z kilku powodów przede wszystkim są tańsze od PCV i płyt komorowych z poliwęglanu, są sztywniejsze od płyt z PCV. Dostępne są w dwóch grubościach 5 i 10 mm ja wybrałem 5-ke. Wydaje mi się że są one świetną alternatywą dla PCV i płyta grubości 10mm przy rozpiętości 10mm spokojnie by udźwignęła podwieszone wewnątrz świetlówki.
Z zewnątrz front i boki okleiłem okleiną meblową w kolorze olcha.
Środkowa część frontu jest przyklejona na zawiasach z plexi.
9. Efekt końcowy
Osobiście jestem bardzo zadowolony z tego projektu i spełnia postawione mu zadania w 100% przy tym wygląda jak należy.
Minusem takiego rozwiązania jest fakt, że do każdej poważniejszej pracy w zbiorniku trzeba zdjąć całą pokrywę i pracować bez oświetlenia, aczkolwiek nie jest to jakimś wielkim problemem, i większość pokryw tak ma. Mogłem zrobić jakąś uchylaną od góry ale i tak nie ma gdzie uchylać klapek, bo wiszą półki.
10. Koszt
Aluminium (PROF-MET-KOL) 90,03zł
Aluminium (AKCES) 38,00 zł
Śruby, nakrętki, tarcze do flexa (METALPOL)
15,95zł
Rura Szklana (SLINAP)
184,50
Kolanka (Castorama)
4 x 1,6=6,4zł
Wentylacja (Wekton Elektronics)
wiatraczki 2 x 13,95 = 27,90zł
Zasilacz 33,95zł
Kabel w podwójnej izolacji 3 x 6,95=20,85zł
Okleina (Castorama)
kolor Olcha 4x8zł=32zł
blacha ryflowana 4x24,95=99,8zł
polipropylen komorowy (AKCES )200x60 cm 17zł
SUMA 566,38zł
Wykonanie czegoś samemu i możliwość podziwiania jak działa bezcenne
Pozostałe zastosowane materiały ( klej do PCV, zawiasy ) już posiadałem więc ich nie doliczam. HQI i T5 też miałem.
W miarę możliwości postaram się wrzucić fotki całości, najpierw trzeba je cyknąć :)